Η πιο βασική τεχνική παρακίνησης εργαζομένων είναι η σύνδεση της απόδοσης του εργαζομένου με τις ανταμοιβές (οικονομικές ή μη). Με αυτόν τον τρόπο υπάρχει αναγνώριση και επιβράβευση του εργαζομένου για τα αποτελέσματά του και τη συνεισφορά του στην υλοποίηση των στόχων της οργάνωσης. Μια διάσταση είναι η σύνδεση των οικονομικών- χρηματικών αμοιβών του εργαζομένου με τις επιδόσεις του. Η σπουδαιότητα των οικονομικών αμοιβών ενισχύεται από το γεγονός ότι το χρήμα σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί μέσο ικανοποίησης κοινωνικών, εγωιστικών αναγκών, καθώς και αναγκών ολοκλήρωσης του ατόμου έξω από το χώρο της εργασίας του, ενώ είναι ιδιαίτερα σημαντικό για εργαζομένους που δεν προσδοκούν την ικανοποίηση των ανώτερων αναγκών τους στο χώρο της εργασίας.
Τα συστήματα οικονομικών κινήτρων μπορεί να είναι ατομικά ή ομαδικά.
Τα ατομικά κίνητρα επιδόσεων είναι τα εξής:
- Κίνητρα Παραγωγικότητας– επίτευξης στόχων (πριμ, μπόνους: για κάθε επιπλέον μονάδα παραγωγής λαμβάνει ένα επιπλέον χρηματικό ποσό)
- Κίνητρα Ποιότητας (σκοπό έχει να αυξήσει τη διάθεση του εργαζομένου να καταβάλλει προσπάθειες για περισσότερο ποιοτική εργασία και προσοχή- μείωση ελαττωματικών προϊόντων)
- Κίνητρα Παρουσίας (χρηματικό ποσό που δίνεται στον εργαζόμενο όταν δεν πραγματοποιεί περισσότερες απουσίες από ένα καθορισμένο αριθμό ή όταν συμπληρώσει μια συγκεκριμένη χρονική διάρκεια παραμονής του στην επιχείρηση- κίνητρο παραμονής)
- Κίνητρα Βελτιώσεων (χρηματικά ποσά σε εργαζομένους που προτείνουν βελτιώσεις που αυξάνουν την παραγωγικότητα και την αποτελεσματικότητα της επιχείρησης- τους παρακινεί να σκέφτονται και να ερευνούν τρόπους βελτίωσης διαδικασιών)
- Κίνητρα Συμπεριφοράς (ανταμείβουν τους εργαζομένους που με τη συμπεριφορά τους ενισχύουν τη συνεργασία, το ηθικό, το κοινωνικό κλίμα και τις κοινωνικές σχέσεις στο χώρο της επιχείρησης)
Τα ομαδικά συστήματα οικονομικών αμοιβών είναι τα εξής:
- Συμμετοχή των εργαζομένων στα κέρδη των επιχειρήσεων
- Συμμετοχή στο κεφάλαιο της εταιρίας- διανομή μετοχών στους εργαζομένους
- Ανάληψη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων- αναθέτουν ολόκληρες επιχειρηματικές δραστηριότητες σε στελέχη τους με την έννοια του επιχειρηματία
Ενδιαφέρον άρθρο: Διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού: Ηγέτης vs Μάνατζερ
Μια άλλη διάσταση, όμως, είναι η αναγνώριση και επιβράβευση με μη οικονομικά- χρηματικά μέσα, αλλά μέσω της συμπεριφοράς του προϊσταμένου και της ίδιας της επιχείρησης. Οι έπαινοι και άλλες συμβολικές πράξεις αποτελούν πρακτικές που ενεργοποιούν το άτομο να αποδώσει και το κάνουν να αισθάνεται αφοσιωμένο και δεσμευμένο.
Επίσης, η συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, σαν μια ακόμα τεχνική παρακίνησης, αυξάνει την υπευθυνότητα και τη διάθεση του ατόμου για μεγαλύτερη απόδοση. Η συμμετοχή αυτή γίνεται μέσω αυτόνομων ή ημιαυτόνομων ομάδων εργασίας, ή με τους κύκλους ποιότητας (ομάδα 4-10 ατόμων του ίδιου τμήματος της επιχείρησης, τα οποία συναντώνται εθελοντικά με σκοπό τον εντοπισμό προβλημάτων, την ανακάλυψη των αιτιών τους και την ανάπτυξη λύσεων και καινοτομιών που προτείνονται στη διοίκηση).
Τέλος, μια άλλη τεχνική παρακίνησης είναι η διοίκηση μέσω στόχων. Η βασική αρχή της διοίκησης μέσω στόχων είναι η συμμετοχή του κάθε ατόμου ή ομάδας στον καθορισμό των στόχων τους, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η συναίνεση, η παρακίνηση και η δέσμευσή τους για την αποτελεσματική υλοποίησή τους.
