Αναζητάς συμβουλές για αποδοτικό διάβασμα, για το πώς να συγκεντρώνεσαι καλύτερα όταν διαβάζεις, αλλά και για να ανταπεξέλθεις στο πολύ διάβασμα;
Για να βρίσκεσαι εδώ ίσως τα έχεις βρει σκούρα με το σχολείο, το πανεπιστήμιο, το εξ αποστάσεως μεταπτυχιακό σου ή γενικότερα με κάποια επιμόρφωση που κάνεις.
Νιώθεις ότι σπαταλάς χρόνο χωρίς αποτελέσματα και δεν είσαι ευχαριστημένος από την επίδοσή σου;
Στο άρθρο αυτό θα δούμε μαζί τα καλύτερα tips, για να πετύχεις ένα αποτελεσματικό διάβασμα, να είσαι πιο συγκεντρωμένος, να θυμάσαι καλύτερα και… να εξοικονομείς περισσότερο ελεύθερο χρόνο για σένα!
Όλα όσα θα αναφερθούν αποτελούν συμβουλές που προέκυψαν από την εμπειρία μας από τον χώρο της εκπαίδευσης, καθώς και από την πολυετή επαφή μας με μαθητές.
Τι λες, ξεκινάμε;
Καλές συνήθειες διαβάσματος
Ας αρχίσουμε βλέποντας κάποιες σωτήριες καλές συνήθειες για όσους διαβάζουν.
Βρες τις δικές σου λειτουργικές ώρες
Οι περισσότεροι λένε πως το παραγωγικό διάβασμα γίνεται τις πρωινές ώρες, καθώς ο εγκέφαλος είναι πιο “ξεκούραστος” συγκριτικά με όλη την υπόλοιπη ημέρα. Αυτό που θα σε συμβουλεύσουμε εμείς είναι να δοκιμάσεις σίγουρα την πρωινή μελέτη, ακόμη μάλιστα και το πολύ πρωινό ξύπνημα σε συνδυασμό με τον μεσημεριανό ύπνο.
Ωστόσο, προσπάθησε να καταλάβεις και το πότε είναι ο δικός σου οργανισμός στο peak του για μελέτη και νέα γνώση.
Κάποιοι διαβάζουν καλύτερα το πρωί, άλλοι μετά το μεσημεριανό φαγητό και τον καφέ τους, άλλοι μετά από ένα μισάωρο ύπνου, ενώ υπάρχουν και αυτοί που τις απογευματινές ώρες ή το βράδυ νιώθουν περισσότερη ενέργεια.
Δεν υπάρχει καλύτερη ώρα για διάβασμα, καθώς ο καθένας μας επηρεάζεται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες, έτσι ώστε να πετύχει ένα καλό διάβασμα.
Παρατήρησε, λοιπόν, την απόδοσή σου και βρες τις δικές σου λειτουργικές ώρες για διάβασμα!
Φτιάξε πρόγραμμα με χρονοδιάγραμμα και εφικτούς στόχους
Ίσως πολλές φορές να προσπαθείς να θέσεις στόχους διαβάσματος προφορικά. Κάτι τέτοιο τις περισσότερες φορές δε λειτουργεί.
Εκεί κάπου αναρωτιέσαι «πώς να οργανώσω το διάβασμά μου»;
Πάρε χαρτί και μολύβι, ένα ημερολόγιο και φτιάξε το δικό σου πρόγραμμα διαβάσματος ή αλλιώς χρονοδιάγραμμα μελέτης.
Υπολόγισε την ποσότητα της εξεταστέας ύλης που μπορείς να βγάλεις σε μια μέρα, εντάσσοντας σε αυτή τον χρόνο ξεκούρασής σου (ώρα γευμάτων, ύπνου, διαλειμμάτων, κτλ.).
Ακόμη, για να ορίσεις τις ημερομηνίες που θα ολοκληρώνεις ένα μέρος της ύλης, υπολόγισε και το ότι κάποια μέρα μπορεί να τύχει το οτιδήποτε και να μην μπορέσεις να διαβάσεις:
Να μην μπορείς να συγκεντρωθείς, να νιώθεις κουρασμένος, να θες να πας μια μεγάλη βόλτα, κτλ. Και αυτά είναι μέσα στο πρόγραμμα και μη νιώσεις άσχημα, αν προκύψουν.
Θέσε μικρούς κι εφικτούς στόχους και ολοκλήρωσε το πρόγραμμά σου!
Βάλε σε σίγαση τις ειδοποιήσεις
Για να μπορέσεις να συγκεντρωθείς βάλε σε σίγαση το κινητό αλλά και όλες τις εφαρμογές που σου αποσπούν την προσοχή με ειδοποιήσεις.
Αν σε δυσκολεύει αυτό, μη διστάσεις να απενεργοποιήσεις τη συγκεκριμένη συσκευή, να κάνεις αποσύνδεση από τα social media (Facebook, Instagram, TikTok, κ.ά.) ή πολύ απλά να κλείνεις το ίντερνετ όταν μελετάς.
Στα Windows υπάρχει και η ρύθμιση “βοηθός συγκέντρωσης”, την οποία αξίζει να δοκιμάσεις.
Κάνε συχνά επανάληψη και ανακεφαλαίωση
Μόλις ολοκληρώσεις ένα κεφάλαιο ή κομμάτι ύλης, κάνε μια μικρή επανάληψη, έστω και λίγα λεπτά.
Το πιο σημαντικό είναι να ξαναδείς τη συγκεκριμένη ύλη, ώστε να βοηθήσεις τον εαυτό σου στην εμπέδωση.
Αν έχεις παραπάνω χρόνο για επανάληψη και ανακεφαλαίωση, τόσο το καλύτερο για τη μνήμη σου.
Επένδυσε στα διαλείμματα
Τα συχνά διαλείμματα αυξάνουν κατά πολύ την απόδοση και την παραγωγικότητα. Το μυαλό “ξεφεύγει”, ανανεώνεται και επιστρέφει πιο δυναμικά.
Πόσες φορές δεν έχεις νιώσει ότι δεν καταλαβαίνεις τι διαβάζεις;
Η συγκέντρωση μειώνεται μετά από πολλές ώρες συνεχόμενου διαβάσματος. Κάθε 1,5 – 2 ώρες κάνε ένα διάλειμμα 15-20 λεπτών. Αν θέλεις μπορείς να παρατείνεις τη διάρκεια της μελέτης σε 3 ώρες και να αυξήσεις τον χρόνο του διαλείμματος.
Μην σκέφτεσαι πως με το διάλειμμα θα χάσεις χρόνο.
Θα χάσεις περισσότερο χρόνο, αν επιλέξεις να διαβάζεις ενώ νιώθεις πολλή ώρα κούραση.
Τεχνικές για αποδοτικό διάβασμα
Πάμε να δούμε τώρα κάποιες οδηγίες για αποδοτικό διάβασμα, είτε για φοιτητές είτε για μαθητές.
Γράψε, Μίλα, Σχεδίασε
Γράφοντας αυξάνεται η συγκέντρωση, ενισχύεται η μνήμη και έτσι, καταφέρνεις ένα πιο αποδοτικό διάβασμα.
Το να γράφεις σε ένα πρόχειρο αυτά που θες να απομνημονεύσεις ή ασκήσεις που χρειάζεται να λύσεις, σίγουρα θα σε βοηθήσει.
Ακόμη, πολλοί μαθαίνουν καλύτερα διαβάζοντας απ’ έξω όσα πρέπει να μάθουν. Δεν είναι τυχαίο ότι συστήνεται στα παιδιά να πραγματοποιούν μεγαλόφωνη ανάγνωση, όταν προσπαθούν να απομνημονεύσουν ένα μάθημα.
Ένα ακόμη κόλπο που θα σε βοηθήσει είναι το να σχεδιάσεις με δικό σου τρόπο τα πιο σημαντικά.
Για παράδειγμα:
Μπορείς να φτιάξεις ένα σχεδιάγραμμα, ένα γράφημα, έναν πίνακα με χαρακτηριστικά, κτλ.
Ακόμη, για να θυμάσαι πιο εύκολα τη δομή της θεωρίας, μπορείς δίπλα από μια παράγραφο που αφορά π.χ. τις οικονομικές επιπτώσεις ενός φαινομένου, να σχεδιάσεις το σύμβολο του ευρώ, ενώ αν γίνεται λόγος για επιπτώσεις σε ανθρώπινο επίπεδο, σχεδίασε έναν άνθρωπο. Εδώ επιστρατεύεις τη φαντασία σου!
Με λίγα λόγια, η οπτικοποίηση της γνώσης θα σε βοηθήσει να ενισχύσεις τη μνήμη σου νιώθοντας μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Φωσφόρισε και υπογράμμισε
Αν νιώθεις πως δεν μπορείς να διαβάσεις με τίποτα λόγω μειωμένης συγκέντρωσης, δοκίμασε να υπογραμμίσεις τα σημεία στα οποία θα ήθελες να επικεντρωθείς.
Κάτι που βοηθάει σε πολύ μεγάλο βαθμό πολλούς φοιτητές και μαθητές είναι η χρήση φωσφορούχων μαρκαδόρων, καθώς έτσι, πέρα από τη συγκεντρωμένη μελέτη, μπορούν να κάνουν στο τέλος και μια γρήγορη επανάληψη.
Άφησες το διάβασμα για τελευταία στιγμή και δεν μπορείς να βγάλεις την ύλη σε μια μέρα;
Δοκίμασε έστω να φωσφορίσεις τα κυριότερα σημεία και μην τα παρατάς. Πού ξέρεις, μπορεί κάτι να σου μείνει!
Ζήτα από κάποιον να σε εξετάσει
Αυτό βοηθάει πολύ στο τελικό στάδιο, ενώ έχεις διαβάσει και έχεις κάνει επανάληψη. Λίγο πριν τις εξετάσεις, το τεστ ή την πρόοδο, ζήτα από κάποιον φίλο ή δικό σου πρόσωπο να σε βοηθήσει κάνοντας σου ερωτήσεις.
Έτσι, θα διαπιστώσεις ποια σημεία χρειάζεται να ξαναδείς ή αν είσαι πανέτοιμος, θα νιώσεις μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για τη γραπτή ή προφορική δοκιμασία!
Φτιάξε τις δικές σου σημειώσεις
Οι δικές σου σημειώσεις θα μπορούσαν να είναι σημεία που θεωρείς S.O.S., πράγματα που θέλεις να ξαναδείς, μία σύνοψη της ύλης ή κάποιες δικές σου συνθέσεις ύλης (π.χ. ομοιότητες και διαφορές εννοιών που υπάρχουν στην ύλη, αλλά δε δίνονται με συγκριτική παρουσίαση στο υπάρχον υλικό μελέτης).
Περιβάλλον διαβάσματος
Μετά τις τεχνικές για αποδοτικό διάβασμα, ας περάσουμε στο τι μπορείς να προσέξεις στον χώρο όπου μελετάς.
Φτιάξε ένα γραφείο που θα σε εμπνέει
Η διακόσμηση του γραφείου του σπιτιού είναι πολύ βασική για την απόδοσή σου, καθώς επηρεάζει την ψυχολογία, την όρεξη και τη συγκέντρωσή σου.
Φρόντισε να διαθέτεις αρκετό ελεύθερο χώρο στην επιφάνεια του γραφείου σου και μην το γεμίζεις με διακοσμητικά ή άχρηστα πράγματα. Κράτα στο βασικό περιβάλλον της μελέτης σου μόνο τα απαραίτητα!
Ένας πιο άδειος οπτικά χώρος δε θα σε αγχώσει, ενώ η άνεση του γραφείου θα σε παροτρύνει να καθίσεις να διαβάσεις σε αυτό.
Οργάνωσε τον χώρο και το υλικό σου
Ξεκινάς να διαβάσεις και καταντάς να ψάχνεις που είναι οι φωτοτυπίες που σας έδωσε ο καθηγητής; Μετά από ώρα, δεν τις βρίσκεις, νευριάζεις και έχεις αναστατωθεί.
Για να αποφύγεις τέτοια σενάρια σαν το παραπάνω, αφιέρωσε χρόνο στην οργάνωση του χώρου αλλά και του υλικού που πρέπει να μελετήσεις.
Ακόμη, μπορείς να τμηματοποιήσεις την ύλη, σε πακετάκια, ώστε να νιώθεις πιο καλά κάθε φορά που τελειώνεις ένα.
Στο τέλος της ημέρας, κλείσε τις σημειώσεις σου και άφησε καθαρή την επιφάνεια του γραφείου για την επόμενη μέρα.
Πρόσεξε τον φωτισμό
Φυσικό ή τεχνητό φως, θα πρέπει να είναι επαρκές για ξεκούραστο διάβασμα. Διαφορετικά, τα μάτια σου θα κουραστούν πολύ πιο γρήγορα κι έτσι, θα αναγκαστείς σύντομα να σταματήσεις.
Ο ψυχρός φωτισμός, περίπου 4.000K – 5.000K, είναι κατάλληλος για περιβάλλοντα όπου απαιτείται προσοχή: διάβασμα, εργασία, κ.ά.
Άνοιγε συχνά το παράθυρο
Ο καθαρός αέρας που θα ανανεώσει τον χώρο, θα ανανεώσει και εσένα.
Νιώθεις συχνά νυσταγμένος ή ζαλισμένος;
Άνοιξε το παράθυρο, ρίξε κρύο νερό στο πρόσωπο και τα μάτια σου, κάνε ένα διάλειμμα κι έπειτα, επίστρεψε πίσω.
Σίγουρα θα νιώσεις τον καθαρό αέρα στον χώρο και θα συνεχίσεις με άλλη διάθεση!
Διατροφή, ενυδάτωση, άσκηση για σωστό διάβασμα
Για το τέλος του άρθρου μας έχουμε αφήσει το κομμάτι της διατροφής, της ενυδάτωσης, της άσκησης αλλά και το πολύ σημαντικό της… όρεξης για διάβασμα!
Πίνε πολύ νερό
Η ενυδάτωση θα σε βοηθήσει στο να μη νιώθεις ζαλάδα και θόλωμα, ενώ θα “καθαρίσει” το μυαλό και θα σου δώσει ενέργεια να συνεχίσεις.
Οι ανάγκες σου σε νερό είναι 2-3 λίτρα την ημέρα, ενώ αν πίνεις καφέδες αυξάνονται. Θα σε συμβουλεύαμε αντί για ένα ποτήρι, να πάρεις δίπλα σου ένα μεγάλο μπουκάλι και να πίνεις τακτικά.
Κάνε διατροφή για διάβασμα
Αν έχεις να τα βγάλεις πέρα με μεγάλη ύλη, φρόντισε να καταναλώνεις τροφές για αποδοτικό διάβασμα. Σε αυτές περιλαμβάνονται σίγουρα τα φρούτα, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, τα super foods!
Για αυξημένη ενέργεια για διάβασμα, μπορείς να προμηθευτείς και βιταμίνες ή συμπληρώματα διατροφής, που ενισχύουν σημαντικά τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Ακόμη, μην παραμελείς κάποιο γεύμα της ημέρας, καθώς όταν φθάσουμε σε σημείο να αισθανθούμε το αίσθημα της πείνας, τότε το επίπεδο της ενέργειας μας έχει μειωθεί σημαντικά.
Περπάτα λίγο κάθε μέρα ή κάνε stretching
Ένα μισάωρο περπάτημα την ημέρα ή κάθε δυο μέρες, καθώς και λίγες διατάσεις μπορούν να σε κάνουν να ξεπιαστείς και να ανακουφίσουν την πλάτη, τους ώμους και τα χέρια σου.
Η άσκηση και η γυμναστική έχει αποδειχθεί πως αυξάνει τη συγκέντρωση και την απόδοση, καθώς οργανικά μετά από κάποια λεπτά γυμναστικής αισθάνεσαι πιο ήρεμος και χαρούμενος.
Όρεξη για διάβασμα
Πόσες φορές δεν έχεις πει «δεν έχω όρεξη για διάβασμα»; Με τα ακόλουθα tips, πιστεύουμε ότι θα βρίσκεις πιο εύκολα την όρεξη για να διαβάζεις και να έχεις το αποτέλεσμα που θέλεις!
Βρες τα εσωτερικά σου κίνητρα
Κάτι που είναι δύσκολο να βρεθεί αλλά και πολύ βοηθητικό, αν υπάρχει, είναι τα κίνητρα για διάβασμα.
Αναλογίσου γιατί διαβάζεις, τι θα πετύχεις αν κατακτήσεις το συγκεκριμένο είδος γνώσης και σε τι θα σε ωφελήσει το πτυχίο που προσπαθείς να πάρεις ή το σεμινάριο που θέλεις να ολοκληρώσεις.
Αν βρεις τα εσωτερικά σου κίνητρα, τότε το διάβασμα θα γίνει μια πολύ πιο εύκολη διαδικασία, με νόημα και ουσία για σένα.
Κάθε φορά που θα πρέπει να παροτρύνεις τον εαυτό σου να ξεκινήσει, θα ξέρεις τον λόγο και σταδιακά, όλο αυτό θα γίνεται αβίαστα.
Βάλε το διάβασμα στην καθημερινότητά σου
Αν εντάσσεις στην καθημερινότητά σου το διάβασμα, αυτό θα γίνει σταδιακά μια συνήθεια και έτσι, θα έχεις συχνή επαφή με τη διαδικασία.
Δε θα φαντάζει βουνό, θα το κάνεις πιο ευχάριστα, ενώ θα αρχίσεις να μην το νιώθεις πια ως καθήκον.
Επιβράβευσε τον εαυτό σου
Δε χρειάζονται μόνο τα παιδιά επιβράβευση για να διαβάσουν. Η ενθάρρυνση και η επιβράβευση ενισχύουν την ψυχολογία και μπορούν να καταστήσουν τη διαδικασία διάβασμα μια διαδικασία επίτευξης στόχων.
Κάθε φορά που θα υλοποιείς έναν στόχο διαβάσματος, επιβράβευσε τον εαυτό σου με τρόπο που θα επιλέξεις εσύ. Για πιο αποτελεσματικό διάβασμα, δοκίμασε να ορίσεις από την αρχή το είδος της επιβράβευσης, ώστε να διαβάζεις με περισσότερη όρεξη έχοντας στον νου την ολοκλήρωση.
Παραδείγματα επιβράβευσης:
Το να δεις μια ταινία, να βγεις μια βόλτα με την παρέα, να μαγειρέψεις κάτι ιδιαίτερο που θες καιρό, κ.ά.
Μην παραμελείς τον ύπνο
Η έλλειψη ύπνου σε περιόδους απαιτητικού διαβάσματος μπορεί να προκαλέσει υπνηλία, μειωμένη όρεξη και άρα, χαμηλή επίδοση.
Φρόντισε ανεξάρτητα από το ωράριο της μελέτης σου, να κοιμάσαι 7 – 8 ώρες το βράδυ, ενώ κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορείς να ξεκουράζεσαι μια ώρα ή 20-30 λεπτά.
Η τελευταία επιλογή λέγεται κι αλλιώς power nap και οδηγεί με διαφορά σε πιο αποτελεσματικό διάβασμα.
“Άκου” τα συναισθήματα και τα όρια σου
Νιώθεις ότι δεν μπορείς να βγάλεις την ύλη;
Η λύση δεν είναι σίγουρα να διαβάζεις όλη μέρα χωρίς διαλείμματα. Μην περιφρονείς τα σημάδια του οργανισμού σου που δείχνουν ότι χρειάζεσαι ξεκούραση.
Πονοκέφαλοι, ζαλάδες, κόκκινα μάτια, κ.ά. αποτελούν καμπανάκια ανάγκης για ξεκούραση!
Σεβάσου τα συναισθήματά σου, καθώς η κούραση, πέρα από σωματική και πνευματική, μπορεί να είναι και ψυχολογική. Πάρε τον χρόνο που χρειάζεσαι, για να νιώσεις καλύτερα, επιλέγοντας μια βόλτα με φίλους ή ό,τι άλλο είναι ικανό να σε ξεκουράσει πλήρως!
Σίγουρα, μετά θα επιστρέψεις πολύ πιο δυναμικά!
Ξεκουράσου ουσιαστικά με τεχνικές χαλάρωσης
Η yoga, ο διαλογισμός, η χαλαρή μουσική χωρίς λόγια αποτελούν τεχνικές χαλάρωσης που βοηθούν πολύ κόσμο.
Μπορεί η ξεκούραση του σώματος να είναι πιο εύκολη, η ξεκούραση του πνεύματος, όμως, είναι πιο απαιτητική.
Το άγχος, η ένταση, η νοητική κούραση μπορούν να αποβληθούν πιο εύκολα με μια από τις παραπάνω μεθόδους. Στο YouTube θα βρείτε πολλά βίντεο για το πώς να κάνετε διαλογισμό ή yoga.
Δες αγαπημένα πρόσωπα
Η επαφή με φίλους θα σε κάνει να γελάσεις, να ξεχαστείς ή πολύ απλά να “ξελαμπικάρεις”. Κανόνισε να δειτε μια ταινία στο σινεμά, να πάτε για καφέ ή για φαγητό, να περπατήσετε και να απολαύσετε την παρέα σας.
Ακόμη, το να συζητήσεις κάποιους προβληματισμούς σχετικά με τη διαχείριση του διάβασματος ή του άγχους σου, μπορεί να σου προσφέρει λύσεις που δεν είχες σκεφτεί μόνος σου ή γενικά, να σε ηρεμήσει.
Αυτές ήταν οι δικές μας συμβουλές για αποδοτικό διάβασμα.
Προσπαθήσαμε να καλύψουμε όλα τα είδη των συμβουλών, ώστε να βρεις στο άρθρο ό,τι θα ήθελες να διαβάσεις!
Αν σου άρεσε το άρθρο μας και σου φάνηκε χρήσιμο, μη διστάσεις να το κοινοποιήσεις σε κάποιον φίλο ή φίλη που προσπαθεί να πετύχει ένα αποτελεσματικό διάβασμα.
Για να δεις κι άλλα άρθρα του CE.A.R.S, σχετικά με εκπαιδευτικά θέματα, μεταπτυχιακά, σεμινάρια, κ.ά., ρίξε μια ματιά στο blog μας.
